Auteur: Frits Gerritsjans Almelo, datum document onbekend

• Het ontstaan van de naam Gerritsjans.

Dit is de eerste bekende handtekening van:
Jannes Gerrits Jans.

De handtekening staat onder een door hem afgelegde verklaring/ brevet tegenover notaris W. Berends te Raalte;

d.d. 20 juli 1821.

Brevet was nodig voor zijn zoon Jannis die in Delden het bewijs nodig had, om daar te kunnen trouwen met Fenne Gaalman.

Eigenlijk heeft daar gestaan J. Gerryts Jansen. De en van Jansen is doorgehaald. Ook zonder of meet die en van Jans(en) is de opgegeven naam niet correct, omdat men hieruit zou kunnen concluderen, dat Jannes een zoon van Jans was.

Neen hij was een zoon van Gerrit Jan en van Wilhelmina.

Zijn vader heette eigenlijk Gerardi Joanni Wilhelmi van de Huere.

Gerrit Jan was een zoon van Wilhelmus.

In 1755 is de gehele boekhouding van de kerk in Raalte bij een brand verloren gegaan. Echter omdat nog drie kinderen nadien werden geboren en in de nieuwe boeken werden ingeschreven, is de naam Gerrit,Jans nog enigszins achterhaald.

Toen hij in 1787 net Johanna Jansen trouwde gaf hij op te zijn genaamd Joannes Hureman omdat zijn vader daar een boerderij runde onder naam ‘’de Huere’’.

Het jonge echtpaar kwam op de boerderij van haar ouders en namen deze later in beheer over. De boerderij stond bekend als erve ‘’Vels’’ omdat daar een lichte verhoging in het veld was.

Van erve de Heure is niets meer over bekend. Waarschijnlijk was het eigendom van de kerk –vandaar de naam huurman-. Het heeft in ieder geval dichtbij Raalte gelegen.

Toen in 1811 Nederland bij Frankrijk was ingelijfd, werd er onmiddellijk een begin gemaakt met het opzetten van de burgerlijke stand.

Jannes Hureman ging zoals zo velen niet naar het stadhuis om te zeggen, hoe hij wenste te worden ingeschreven.

Men dacht waarschijnlijk, als die fransen weg zijn, dan wordt alles weer het oude. Echter koning Willen de eerste zette de door de fransen ingeslagen weg voort, zodat op een gegeven moment iedereen wel een naam had. Jannes Hureman had zijn kinderen bij de geboorte vanaf 1787 tot en met 1807, laten inschrijven in het doopregister van de ‘’Roomsch Catholieke’’ Statie Raalte’’ onder zijn voornamen met daarbij de plek waas men woonde, boerderij naam Vels of Jan Veldhuis, de naam van zijn schoonvader.

Toen Hannes in 1829 kwam te overlijden stond hij bekend als Huurman op Veldhuis.

In het overlijdenregister van de kerk staat echter oude Vels.

Als hij in Raalte zijn naam ergens onder zette, tekende hij altijd met Velthuis dit in tegenstelling van de handtekening op het brevet van J. Gerryts Jans.

Gerrit Johannes had meerdere kinderen dan Jannes.

Arnoldis is een broer van Jannes. Van hem is weinig bekend. Hij werd ook wel Elsman genoemd en zijn voornaam werd Arend.
Toen Gerardina –een dochter van hem- stierf werd in de overlijdensakte opgenomen dat zij een dochter was van Arnoldus Gerrits Jansen Elsman.

Zijn oudste zoon gerrit jan –genoemd naar zijn opa- staat echter wel als Huurman in het overlijdenregister vermeld. (geboren 1799 en overleden 1870;

Arend zijn vader was in 1796 getrouwd

De familie bleef wel bekend onder de naam van Huurman. Echter de zoon Hendricus van Jannes werd later Veldhuis genoemd. Omdat de naam van de plek/boerderij zo bekend stond.

In de trouwakte staat wel gerrit jansen maar dat wordt door Hendrik verder in zijn leven niet meer gebruikt.

In de trouwakte lijkt het dat Gerrit Jansen een voorvoegsel is en tekent Hendrik met H.G.J. Veldhuis en zijn vader Jannes tekent met J Veldhuis.

• Situatie gezien vanuit Delden

In 1821 trouwde in Delden Joannes Gerrits Jans met Fenne Gaalman. Echter als hij met haar in Raalte was getrouwd, dan was voor hem daar nog Huurman aan toegevoegd.

Hoe komt een sallandse jongen in Delden?

Door de jaren heen zijn veel sallandse zonen en dochters naar Twente gegaan, om daar bij de boeren te gaan werken. In Salland verwisselden de boerenerven nogal eens van eigenaar, doordat met niet in staat was het personeel te betalen. In twente was de textiel in opkomst en daardoor was er meer zekerheid.

Militaire dienst

In zijn 21^e levensjaar ging hij voor 5 jaar de militaire dienst in en als kettensleper was hij ingedeeld bij het onderdeel dat belast was met het in kaart brengen van de gronden voor het kadasterregister. Met kettingen werden driehoeksmetingen verricht waardoor zeer nauwkeurig alles op kaart kon worden gebracht. Als zoon van een landbouwer vervulde hij zodoende zijn dienstplicht. Het is mogelijk dat hij een tijdje in Delden als militair was gelegerd.

Toen Joannes in 1821 met Fenne trouwde had zijn vader Joannes in Raalte een brevet door nataris Berends laten opmaken, om zodoende mee te werken aan de tot standkoming van het huwelijk, van zijn zoon Joannes en Fenne Gaalman.

De bruid had al een kind en was bovendien niet katholiek zokat in het brevet staat vermeld dat de moeder van de bruidegom blijvend blijft weigeren toestemming tot het huwelijk te geven, echter het feit dat het brevet op verzoek van de vader werd opgemaakt, kon het huwelijk in Delden worden voltrokken.

In Delden werd Joannes tapper / kastelein. In zijn huwelijk met Fenne Gaalman werden 2 zoons en 8 dochters geboren. Het zijn van tapper , heeft Jannes waarschijnlijk in Raalte geleerd, omdat daar nogal wat tapperijen/herbergiers voorkwamen.

Vrij snel ging Joannes er toe over zijn naam Gerrits Jans aan een te schrijven, omdat een paar keer was voorgekomen, dat een paar van zijn kinderen als Jans bij de burgerlijke stand werd ingeschreven. Johanna Gerritsjans een van zijn dochters geboren 1826 heeft als dienstmeid in het huis bij Jan Gerritsjans, gewoond en gewerkt.

Jan was de oudste zoon van Joannes. Hij was kleermaker / armenmeester en gehuwd met W.G. Schartman. <zijn grafkruis staat helemaal achter op het kerkhof in Delden>

Zij Johanna heeft nog geleefd tot 1892 en mogelijk heeft zij een en ander over Raalte doorverteld.

Deze oud tante Johanna Woonde en werkte als vrijgezel bij haar broer Jan kleermaker getrouwd met Wilhelmina Schartman. Jan woonde aan de Marktstraat.

Jannes woonde in Delden aan de Langestraat 49. Bruins en Nijland waren zijn buren. Na zijn overlijden heeft Fenne Gaalman nog een tijdlang het café/tapperij voortgezet.
Na Joannes trouwde zijn broer Lambertus in 1833 in Delden. Lambertus werd in Delden Huurman genoemd, omdat zijn moeder hem vanuit Raalte een brevet had meegegeven waarin dit zo was gesteld.

In 1829 was hun vader in Raalte overleden en bij de aangifte van overlijden op het gemeentehuis werd gezegd dat hij heette Johannes Huurman op Veldhuis zoon van Gerrit Jan.

Lambertus Huurman, geb 1800 trouwde met Hendrika Egberink. Elf jaar later overleed Lambertus, dagloner, en liet zijn vrouw met vier kinderen achter. Ze woonden achter de Wal. Als militair was hij ingeschreven; Lambertus Gerritsen Vels.

Marinus trouwde in 8-6-1864 met Jacobina de Bock geb Tubbergen zij hadden geen kinderen toen Jacobina stierf. Op 41 jarige leeftijd hertrouwde Marinus. Hij werd slechts 47 jaar.

Op 29 jarige leeftijd trouwde in 1864 Marinus Gerritsjans met Jacomina de Bock. Zij was geboren in Tubbergen, maar toen zij met Marinus trouwde kwam zij uit Amsterdam. Volgens bevolking kwam zij pas 20-5-1865 uit Amsterdam.

Op 12 juni 1865 kwam vanuit Haaksbergen Wilhelmina Johanna Schartman de latere echtgenote van Jan Gerritsjans. Jan liet uit Haaksbergen later ook overkomen Aloysius Franciscus Schartman,winkelbediende/marskramer en deze is in 1881 vertrokken naar Lonneker. Zij woonden toen aan de Langestraat 56. Inwonende knechten bij kleermaker Marines Gerritsjans waren o.a. Bernard ter Braak, kwam in 1864 uit Borne en vertrok in 1866 naar Amstelveen; Frederik Hilgerink vertrok in 1870 naar Enschede en Johannes Noordink uit Haaksbergen kwam in 1871.